پاسخ به 6 سوال مهم درباره ویروس جهش یافته کرونا - وبلاگ تام فورد

به گزارش وبلاگ تام فورد، استاد تمام ویروس شناسی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه تنها مساله قطعی درباره ویروس جهش یافته بریتانیایی، افزایش دوبرابری سرعت انتقال آن است، گفت: اظهارنظرهای فعلی در خصوص افزایش شدت بیماری زایی، کاهش طیف سنی مبتلایان و یا ناکارآمد بودن واکسن در مقابله با سویه جدید ویروس تنها بر اساس مشاهدات است و هنوز چیزی به صورت قطعی تایید نشده است.

دکتر سیدعلیرضا ناجی در گفت وگو با وبلاگ تام فورد، با تاکید بر اینکه اظهارنظر قطعی درباره واریانت جدید کروناویروس یعنی ویروس جهش یافته بریتانیا و یا آفریقای جنوبی باید به بعد از انتشار نتایج مطالعات و تحقیقات در حال اجرا موکول شود، گفت: تنها چیزی که در حال حاضر در رابطه با ویرس جهش یافته بریتانیا می توان به صورت قطعی مطرح نمود این است که سرعت انتقال این ویروس نسبت به سویه های قبلی تا حدود 70 درصد افزایش یافته یعنی حدودا 2 برابر شده است.

آیا واریانت جدید تاثیری بر افزایش شدت بیماری و مرگ و میرها داشته است؟

وی با بیان اینکه در مورد افزایش بیماریزایی و یا میزان مرگ و میر ناشی از واریانت جدید ویروس در بریتانیا و آفریقای جنوبی هنوز به طور متقن و قطعی نمی توان اظهارنظر کرد، توضیح داد: این دو واریانت جدید با وجود برخی تشابهات از همدیگر جدا بوده و هر کدام تغییرات مربوط به خود را دارند، البته اظهارات شخصی برخی از پزشکان بریتانیایی و آفریقای جنوبی نگرانی هایی مبنی بر احتمال افزایش بیماری زایی این ویروس جدید را نسبت به واریانت های قدیمی مطرح کرده ولی تا به امروز اطلاعات مستندی در رابطه با افزایش مرگ و میرهای ناشی از واریانت جدید گزارش نشده است.

آیا طیف سنی در واریانت جدید تغییر کرده؟

وی همچنین در رابطه با اظهاراتی مبنی بر تغییر طیف سنی مبتلایان و افزایش میزان ابتلا در بچه ها و افراد زیر 20 سال، توضیح داد: این اظهارات نیز تنها بر اساس مشاهدات شخصی پزشکان بریتانیا و آفریقای جنوبی مطرح شده و هنوز در قالب تحقیقات و آزمایشات قطعی ثابت نشده است. حتی برخی معتقدند افزایش آمار ابتلا در بچه ها ممکن است به دلیل دورکاری بیشتر بزرگسالان و حضور بیشتر بچه ها در مدارس باشد. بنابراین برای اظهارنظر قطعی در مورد افزایش بیماری زایی در سنین پایین تر باید منتظر انتشار نتایج مطالعات مربوط به دوره بیماری و درمان های مرتبط با واریانت جدید باشیم.

کارایی واکسن ها در مقابله با سویه جدید ویروس چقدر است؟

وی همچنین با اشاره به نگرانی های موجود در مورد اثربخشی و کارایی واکسن ها در مقابله با جهش جدید ویروس، اظهار کرد: گفته شده که احتمالاً برخی از آنتی بادی ها نسبت به واریانت جدید ویروس در آفریقای جنوبی واکنش ضعیف تری نشان می دهد که البته در این رابطه باید منتظر نتایج مطالعات کارآزمایی واکسن در آفریقای جنوبی باشیم.

ناجی ادامه داد: اخیرا کارآزمایی بالینی واکسن های آکسفورد و جانسون اند جانسون در دو منطقه جغرافیایی مختلف در آفریقای جنوبی اجرا شده و طی آن واکسن آکسفورد بر روی 2100 نفر و جانسون اند جانسون بر روی 41 هزار نفر اجرا شده؛ بر این اساس باید بررسی شود که چند درصد از این داوطلبان در افریقای جنوبی به واریات جدید مبتلا شده اند و پس از آن ببینیم نتایج این تحقیقات درباره مخدوش شدن و یا کارایی واکسن به چه صورت است که نتایج این مطالعه در اواخر ژانویه منتشر می شود.

وی با بیان اینکه نگرانی در رابطه با کارایی واکسن ها در مقابله با جهش بریتانیایی ویروس کمتر است، اظهار کرد: هرچند فکر می کنیم که واریانت های جدید کاملاً واکسن را ناکارآمد نمی کند و تنها ممکن است کمی از کارایی آن بکاهد که با اعمال اصلاحاتی بر روی واکسن می توان کارایی آن در مقابل تغییرات ویروس را ارتقا داد، ولی این فرایند چندین ماه زمان می برد.

آیا علایم کووید با ویروس جهش یافته تغییر کرده؟

ناجی همچنین با بیان اینکه علایم بیماری کووید 19 با ویروس جهش یافته تغییری نکرده است، گفت: علایم همچنان بیشتر تنفسی بوده و مانند موارد قبلی کووید می تواند از طیف شدید تا خفیف را ایجاد کند. همچنین به نظر نمی رسد که پروتکل های درمانی در برابر واریانت جدید بی اثر باشد و گزارشی مبنی بر این موضوع نداشته ایم.

بهبودیافتگان کرونایی از ویروس جدید مصون هستند؟

رییس مرکز تحقیقات ویرس شناسی همچنین با اشاره به نگرانی هایی مبنی بر تاثیر ویروس جهش یافته بر بهبودیافتگان کرونایی و بی اثر بودن آنتی بادی های تولید شده در بدن این افراد در مقابله با واریانت جدید ویروس، توضیح داد: این نگرانی مشابه مطالبی است که درباره واکس مطرح شد؛ اگر ایمنی ایجاد شده از طریق واکسن را با ایمنی ایجاد شده از طریق عفونت طبیعی شبیه به هم در نظر بگیریم، مشاهدات نشان داده که برخی از آنتی بادی های تولید شده علیه واریانت های قدیمی کووید، در برابر واریانت جدید به خصوص واریانت آفریقای جنوبی واکنش ضعیف تری نشان داده، البته این اظهارات هنوز ثابت نشده و تنها درباره درصدی از آنتی بادی ها بوده و همه آنتی بادی ها غیرفعال نشده اند.

ناجی با تاکید بر اینکه همه چیز به انتشار تحقیقات کارآزمایی واکسن در افریقای جنوبی بستگی دارد، مطرح نمود: البته نگرانی در مورد واریانت بریتانیا کمتر است و همین نگرانی پایین هم فقط درباره کم شدن کارایی آنتی بادی در مقابله با ویروس است، نه اینکه آنتی بادی حاصل از عفونت طبیعی و یا واکسن کاملاً در برابر جهش جدید ویروس ناکارآمد باشد.

ویروس بریتانیایی با کیت های تشخیص فعلی قابل شناسایی است؟

این ویروس شناس همچنین با بیان اینکه ویروس بریتانیایی با تست های تشخیص فعلی در داخل کشور قابل شناسایی است، گفت: تغییرات ایجاد شده در نواحی از ویروس رخ داده که خللی در روش های شناسایی مولکولی ما وارد نمی کند و همچنان با روش ها و کیت های تشخیص قبلی، ویروس بریتانیایی و واریانت های جدید ویروس قابل شناسایی است.

آغاز هرچه سریع تر واکسیناسیون عمومی راه چاره مقابله با سویه های جدید ویروس

ناجی با تاکید بر اینکه بیش از 90 درصد واریانت ها و سویه های در حال چرخش ویروس در دنیا از واریانت های قدیمی است، گفت: این مساله اهمیت آغاز هر چه سریع تر فرایند واکسیناسیون عمومی در کشورها را چندبرابر می کند، بنابراین مسئولین کشور ما نیز باید هر چه سریع تر نسبت به خرید واکسن های موجود و آغاز فرایند واکسیناسیون در داخل کشور اقدام کنند تا بتوانیم مردم کشور را در مقابل ویروس و جهش های جدید آن مصون کنیم.

ضرورت استقرار سیستم پایش مناسب برای پیشگیری از گسترش ویروس بریتانیایی

وی با اشاره به نکته دیگری در رابطه با واریانت جدید ویروس، مطرح نمود: اگرچه برخی کشورها همچون انگلستان در مقابله با جهش جدید بسیار بد عمل کردند ولی باید توجه کنیم که واریانت جدید ویروس در کشورهایی همچون استرالیا نیز مشاهده شد ولی این کشور به دلیل وجود سیستم پایش بسیار قوی در بیماریابی و ردیابی موارد در تماس با بیماران و همچنین ایزوله کردن آنان، به سرعت از گسترش ویروس جدید پیشگیری کرد.

این استاد دانشگاه ادامه داد: بنابراین اگرچه خصوصیت ویروس جدید، افزایش سرعت انتقال آن است اما با استقرار یک سیستم پایش مناسب، افزایش حداکثری تست های تشخیصی و شناسایی و ایزوله کردن موارد جدید ابتلا می توان از گسترش این ویروس پیشگیری کرد.

ناجی با اشاره به کاهش آمار ابتلا و موارد جدید روزانه و همچنین کاهش موارد مرگ و میر در داخل کشور به دنبال اجرای محدودیت ها و همچنین تمهیداتی مانند تغییر پروتکل درمانی و پوشش بیمه ای داروهای ضدویروسی، مطرح نمود: علی رغم تمام این تمهیدات هنوز روزانه نزدیک به 6000 نفر موارد جدید عفونت در کشور شناسایی می شود که با توجه به ورود واریانت جدید یعنی ویروس جهش یافته انگلیسی باید سیاست های سفت و سخت تری از سوی دولت و مسئولان اتخاذ شود.

رییس مرکز تحقیقات ویرس شناسی افزایش حجم تست های تشخیصی و تقویت سیستم پایش، ردیابی و قرنطینه مبتلایان و موارد در تماس نزدیک با آن ها را در جهت مقابله با گسترش ویروس جهش یافته بریتانیایی در کشور را بسیار مهم و ضروری دانست.